ACELE KAMULAŞTIRMA NEDİR? ACELE KAMULAŞTIRMAYA İTİRAZ VE BEDELE İTİRAZ NASIL YAPILIR?

I. GENEL BİLGİLER

Acele kamulaştırma, 2942 sayılı kanuna göre yapılan bir işlemdir. Özellikle devletin, hızlı hareket etmek zorunda olduğu durumlarda uygulanmaktadır. Acele kamulaştırma sonrası bedel tespiti, bu noktada süreç içerisinde ilgili bilirkişiler tarafından gerçekleştirilmektedir.

Normal kamulaştırmadan farkı ise bilirkişi raporlarının düzenlenmesinden sonra diğer işlemlerin kamulaştırma sonrasına bırakılmasıdır. Bu noktada temel kriter ise kamu yararına bir durumun söz konusu olmasıdır. Acele kamulaştırma savaş durumlarında, seferberlik hallerinde ya da Bakanlar Kuru tarafından alınacak olan bir karar sonrasında yapılabilmektedir. Bu noktada işlemler çok hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. Bilirkişi tarafından bir bedel belirlenir ve bu bedel üzerinden işlemler yapılır.

Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılan bir dava ile acele kamulaştırma sonrası bedel tespiti belirlenmektedir. Buna göre mahkeme Kıymet Takdir Komisyonu adı verilen kurumu görevlendirmektedir. Bu kurum acele kamulaştırma bedelini belirlemektedir. Bu bedel tam ve nihai değildir. Belirlenmiş olan bedel, taşınmazı kamulaştırılan kişinin açmış olduğu hesaba yatırılmaktadır. Bundan sonra kişi ile idare arasında bir anlaşmanın olması beklenmektedir. İki taraf bedel konusunda uzlaşırsa, süreç de sona ermiş olur.

II. ACELE KAMULAŞTIRMA BEDELİNE İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Bilirkişi heyetince belirlenen miktar, nihai miktar değildir. Eğer mal sahibi bu bedeli yeterli görmezse, bu meblağı kabul etmek zorunda değildir. Bu halde ise kamulaştırmayı yapan idare, mal sahibine karşı Danıştay tarafından öngörülen 6 aylık makul süre içerisinde asliye hukuk mahkemesinde bedel tespit ve tescil davası açar. Eğer dava bu süre içinde açılmazsa mal sahibinin idareye karşı ''Kamulaştırmasız el atma sebebiyle tazminat davası'' açma hakkı doğar. Bedel tespit ve tescil davasının tüm masrafları davacı idare tarafından karşılanır ve bu dava sonucunda belirlenen değer üzerinden mal sahibine ödeme yapılır.

III. KAMULAŞTIRILAN MAL GERİ ALINABİLİR Mİ?

Kamulaştırılmış olan taşınmaz malı geri almak mümkündür. Bunun için belli şartların oluşması şarttır. Kamulaştırılan gayrimenkulün 5 sene içerisinde hiçbir işleme uğramaması ve kamulaştırıldığı ilk gün gibi bırakılması sonrasında mal sahibi olan kişi geri alma hakkına sahiptir. Ancak geri almak için kamulaştırma bedelinin mutlaka geri ödenmesi gerekmektedir. Bu noktada acele kamulaştırma bedeli ödemesinin yapıldığı gün baz alınarak, faizi ile birlikte geri ödeme işlemlerinin gerçekleştirilmesi şarttır. Böylelikle taşınmaz olan mal geri alınacaktır. Ayrıca idare, daha önce kamulaştırılmasına karar verdiği bir yer için daha sonra bu kararını geri alabilmektedir. Acele kamulaştırma davalarında verilen ve taşınmaza el konulması ile alakalı olan kararlara karşı temyiz yolu kapalıdır.

Siz de idare tarafından yapılan acele kamulaştırmanın bir tarafı iseniz, hem bedel tespiti hem de muhtemel dava süreci için hukuki yardım almanızı öneririz.